Podstawą efektywności produkcji w stadach bydła jest status zdrowotny zwierząt. Głównymi chorobami, na które zwraca się uwagę, są: choroby kończyn, mastitis, zaburzenia metaboliczne czy wiele chorób okołoporodowych. Łatwo jest przeoczyć choroby, które również mogą być groźne dla naszego stada i obniżać jego opłacalność. Jedną z takich chorób jest właśnie telazjoza.

Telazjoza jest wywoływana przez nicienie Thelazia (Spirurida, Thelaziidae, znane również jako nicienie oczne), które powodują inwazję jam oczodołowych i związanych z nimi tkanek u kilku gatunków zwierząt. Te białawe nicienie są przenoszone przez muchy z rodziny Muscidae. Rolę tę pełnią gatunki Musca amica, M. autumnalis, M. larvipara, M. osiris, M. vitripennis oraz M. hervei. Żerują bowiem na wydzielinach łzowych zakażonych zwierząt. Dorosłe osobniki Thelazia spp lokalizują się pod powiekami i błoną migawkową, a także w przewodach nosowo-łzowych, workach spojówkowych i przewodach wydzielniczych gruczołów łzowych, w zależności od gatunku docelowego. Nicienie te mogą być odpowiedzialne za choroby oczu z objawami o różnym nasileniu (np. łzawienie, wydzielina z oka, zapalenie spojówek, zapalenie rogówki, a czasami zmętnienie lub owrzodzenie rogówki).

choroba oczu u krowy

Do zakażenia dochodzi najczęściej na pastwiskach, rzadziej dochodzi do niego w oborach. Fot. Josera

Cykl rozwojowy pasożytów u bydła

Zakażenie następuje po ataku zakażonych much na wilgotnej skórze wewnętrznego kącika oka lub powiek krowy. Inwazyjne larwy wnikają przez trąbkę muchy początkowo na skórę, a następnie do oczu. Tam osiągają dojrzałość płciową. Proces ten trwa ok. 3–6 tygodni. Żywotność nicieni wynosi rok. W oczach krów spokojnie przeżywają zimę. Do zakażenia dochodzi najczęściej na pastwiskach, rzadziej dochodzi do niego w oborach.

Objawy choroby pasożytniczej u krów

U zakażonej krowy obserwuje się kilka etapów rozwoju, które objawiają się następującymi objawami klinicznymi:
Pierwszy etap objawia się ostrym zapaleniem spojówek. Na rogówce oka można zauważyć niewielkie uszkodzenia, zwierzę mocno unika światła, jego oczy są bardzo wodniste i wrażliwe. Następnie po kilku dniach z chorych oczu wraz ze śluzem zaczyna wydzielać się ropa (płyn surowiczo-śluzowy). Na powiekach można zauważyć silne zaczerwienienie i obrzęk, czasami krowa nie może otworzyć oczu.
Gdy zwierzę nie jest leczone, na rogówce oka pojawiają się wrzody i staje się mętna, a następnie zaczerwieniona. Naczynia oczne są mocno wypełnione krwią, możliwości wzrokowe znacząco się obniżają, krowa nie może otworzyć oczu, objawia się ogólne zatrucie organizmu, krowa staje się apatyczna, całkowicie traci apetyt i produktywność, temperatura ciała wzrasta o 1–2 ° C.

Diagnostyka i leczenie telazjozy

Rozpoznanie ustala się po zebraniu wywiadu weterynaryjnego oraz na podstawie danych epizoologicznych, identyfikacji objawów klinicznych, a także wyników badań laboratoryjnych (larwoskopia płynu łzowego lub wypłukiwanie spojówki oka).
W zależności od tego, jak ciężko przebiega choroba, lekarz weterynarii przepisuje określony schemat leczenia, obejmujący leki przeciwbakteryjne i przeciwpasożytnicze o szerokim spektrum działania, homeopatię, immunomodulatory, krople lecznicze lub maści. Dobre wyniki w leczeniu telaziozy wykazują antybiotyki z grupy makrolidów. Należy je wprowadzać do jamy worka spojówkowego raz dziennie przez 5 dni. Najczęstszym z nich jest azytromycyna. Dawkowanie dla bydła wynosi od 0,9–1,1 g. W leczeniu stosuje się również Ivomek, Lewamizol, Rivertin, Faskoverm, roztwór cytrynianu ditrazyny (25%), roztwór jodu z jodkiem potasu, roztwór kwasu borowego (3%), antybakteryjne krople penicyliny oraz maść nowokainowo-penicylinową.

pasożyty u krów z pastwiska

Okresowo trzeba zmieniać kwatery na pastwiskach, żeby zmniejszyć ryzyko zakażenia się pasożytami. Fot. Josera

Pamiętaj! Najważniejsza jest profilaktyka!

Po pierwsze siano, które jedzą krowy, powinno być możliwie jak najbardziej oczyszczone z zanieczyszczeń pochodzących z odchodów. Okresowo trzeba zmieniać kwatery na pastwiskach, żeby zmniejszyć ryzyko zakażenia się pasożytami. Dodatkowo cielęta powinny być wypasane oddzielnie od dorosłych i nie powinno się paść krów w pobliżu owiec. Te ostatnie są bowiem najczęściej zarażone tasiemcami. Krowa powinna pić tylko czystą wodę. W przypadku obór muszę one być utrzymywane w czystości i regularnie dezynfekowane.

Dobra rada!

Pamiętaj o regularnym odrobaczaniu zwierząt, zaczynając od młodzieży, a kończąc na dorosłych osobnikach. To znacząco może ograniczyć ryzyko wystąpienia choroby. Tym samym pozytywnie wpłynie na zdrowie i ekonomiczność stada.

Zobacz więcej:

Źródła

  • Deepthi B., Yalavarthi C. (2012). Eye Worm infection in a Cattle – A Case Report. Veterinary World, 5(4), 236–237.
  • Mulat A. (2016) .Prevalence and Risk Factors for Bovine Thelaziasis at Mersa Town of South Wollo Zone, Amhara Regional State, Ethiopia. School of Veterinary Medicine. Wollo University, Ethiopia.
  • Kennedy M. J.. Phillips F. E. (1993). Efficacy of doramectin against eyeworms (Thelazia spp.) in naturally and experimentally infected cattle. Parasitology, 49(1) 61–66.