Zanim dowiesz się, kiedy i jak siać kukurydzę na kiszonkę, warto poznać, dlaczego jest to tak istotne w żywieniu krów mlecznych.

Odpowiednia uprawa kukurydzy na kiszonkę ma kluczowy wpływ na jakość paszy, a tym samym na zdrowie i wyniki produkcji mleka w stadzie. Kiszonka z kukurydzy jest jednym z najważniejszych składników paszowych w żywieniu krów mlecznych. Dzięki wysokiej wartości energetycznej i łatwej strawności, stanowi doskonałe źródło energii, która wspomaga produkcję mleka oraz przyczynia się do poprawy zdrowia zwierząt. Kukurydza na kiszonkę dostarcza nie tylko niezbędnych składników odżywczych, ale również wspomaga prawidłowe funkcjonowanie przewodu pokarmowego bydła.

Teraz, gdy już wiesz, jak cennym składnikiem paszy jest kiszonka z kukurydzy, przejdźmy do zasad jej uprawy.

Termin siewu kukurydzy na kiszonkę

Siew kukurydzy na kiszonkę najlepiej przeprowadzać między 15 kwietnia a 10 maja. Termin siewu zależy od wybranego typu kukurydzy:

Kukurydza typu flint: siew przy temperaturze gleby 8-10°C.

Kukurydza typu dent: siew przy temperaturze gleby 10-12°C.

Gęstość i głębokość siewu kukurydzy na kiszonkę

  • Optymalna gęstość siewu to około 80-90 tys. roślin na hektar. W przypadku odmian o mniejszym FAO lub późniejszego siewu, można zwiększyć obsadę do 100 tys. roślin na hektar.
  • Głębokość siewu kukurydzy na kiszonkę

Na lżejszych glebach kukurydzę na kiszonkę można siać nieco płycej, na głębokość od 4,5 do 7 cm. Odmiany kiszonkowe, wysiewane w większej obsadzie, wymagają mniejszej głębokości.

  • Międzyrzędzia w uprawie kukurydzy

W uprawie kukurydzy na kiszonkę międzyrzędzia powinny mieć szerokość od 37,5 cm do 45 cm. Większy odstęp między roślinami umożliwia lepszy rozwój.

Wybierając szerokość międzyrzędzi, należy dostosować obsadę do rodzaju gleby oraz stanowiska, na którym rośnie kukurydza.

Jak i kiedy siać kukurydzę na kiszonkę? Kluczowe zasady uprawy

Uprawa kukurydzy na kiszonkę nie jest skomplikowana, jednak wymaga przestrzegania kilku zasad, które zapewnią wysokie plony. Właściwy wybór terminu siewu, gęstości i głębokości wysiewu jest kluczowy. Zobacz, jak i kiedy siać kukurydzę na kiszonkę, by uzyskać jak najlepsze rezultaty.

  • Rodzaje kukurydzy a termin siewu

Wybór odpowiedniej odmiany kukurydzy jest kluczowy do jej sukcesu. Kukurydza występuje w trzech głównych typach:

  1. Flint – małe, okrągłe ziarna, odporne na chłody. Idealne do wczesnowiosennego siewu. Charakteryzują się dużą twardością i wysoką gęstością. Używane głównie na ziarno.
  2. Dent – płaskie ziarna z wgłębieniem, mniej odporne na chłody, ale szybciej oddają wodę. Idealne do produkcji kiszonki i skrobi.
  3. Flint-dent – typ mieszany, łączący cechy obu powyższych.

  • Optymalny termin siewu kukurydzy na kiszonkę

Siew kukurydzy na kiszonkę przeprowadza się zazwyczaj między 15 kwietnia a 10 maja. Termin siewu zależy od rodzaju kukurydzy i temperatury gleby:

  1. Kukurydza typu flint: wysiewamy, gdy temperatura gleby osiągnie 8-10°C.
  2. Kukurydza typu dent: wysiewamy, gdy temperatura gleby wynosi 10-12°C.

  • Gęstość siewu kukurydzy na kiszonkę

Optymalna gęstość siewu dla kukurydzy na kiszonkę to 80-90 tys. roślin na hektar. W przypadku odmian o mniejszym FAO lub przy późniejszym siewie, obsadę można zwiększyć do 100 tys. roślin na hektar.

  • Jak głęboko siać kukurydzę na kiszonkę?

Na lżejszych glebach kukurydzę na kiszonkę sadzimy na głębokość od 4,5 do 7 cm. Wysiewając w większej obsadzie, głębokość siewu powinna być nieco mniejsza, co sprzyja lepszemu rozwojowi roślin.

  • Wybór odmiany kukurydzy na kiszonkę

Kukurydza jest rośliną, która dobrze rośnie na różnych typach gleby, ale wymaga odpowiedniej ilości słońca. Im lepsza zdolność rośliny do oddawania wody, tym szybciej plon dojrzewa. W polskim klimacie warto wybierać odmiany, które są odporne na zmienne warunki atmosferyczne – zwłaszcza na dużą amplitudę temperatur.

  • Wczesność dojrzewania kukurydzy a plenność

Wybór kukurydzy zależy także od wczesności jej dojrzewania, określanej wskaźnikiem FAO. Im mniejsze FAO, tym szybciej kukurydza dojrzewa:

  • FAO do 210 – odmiany bardzo wczesne.
  • FAO 220-240 – odmiany wczesne.
  • FAO 250-280 – odmiany średnio późne.
  • FAO 280 i więcej – odmiany późne.

Wczesność odmiany wpływa na długość okresu wegetacyjnego. W Polsce najlepiej wybierać odmiany wczesne lub średnio-późne, gdyż odmiany późne mogą nie zdążyć w pełni dojrzeć w chłodniejszych rejonach kraju.

  • Kukurydza na kiszonkę a kukurydza na ziarno

Wybór odmiany zależy od przeznaczenia uprawy. Do produkcji kiszonki dla bydła wybieraj odmiany o dużej wydajności masy zielonej, z wysoką zawartością suchej masy (30-35%). Ważne jest, by ziarno w kiszonce miało odpowiednią wartość energetyczną, a łodygi i liście były łatwo strawne przez zwierzęta.

Do uprawy kukurydzy na ziarno należy wybierać odmiany o niskiej wilgotności ziarna, co pozwala uniknąć kosztów suszenia. Ważne jest również, by były odporne na patogeny i suszę.

  • Odmiany kukurydzy na kiszonkę

Przy wyborze kukurydzy na kiszonkę warto zwrócić uwagę na strukturę kolby oraz cechę stay-green, która zapewnia dobrą jakość masy zielonej, większą zawartość składników pożytecznych oraz lepszą fermentację podczas kiszenia.

Zakiszacze – jak chronić kiszonkę?

Kukurydza jest jedną z najlepszych roślin do zakiszania dzięki wysokiej zawartości rozpuszczalnych cukrów. Jeśli zapewnimy jej odpowiednie warunki podczas zbioru i przechowywania, możemy uzyskać kiszonkę wysokiej jakości – nawet bez użycia dodatkowych konserwantów. Ważne jest jednak, aby pamiętać, że kukurydza jest bardzo wrażliwa na obecność powietrza po zbiorze. Po napowietrzeniu, szybko rozwijają się drożdże, a następnie grzyby i bakterie, które prowadzą do psucia się kiszonki.

Aby zminimalizować to ryzyko, warto zastosować zakiszacze, które pomagają chronić materiał. Istnieją dwa główne rodzaje dodatków:

  1. Inokulanty – liofilizowane bakterie kwasu mlekowego, które wspierają fermentację i poprawiają stabilność tlenową kiszonki. Szczególnie ważnym szczepem jest Lactobacillus buchneri, który hamuje rozwój pleśni i grzybów.
  2. Kwasowe dodatki – kwasy organiczne (mrówkowy, propionowy, octowy) oraz mineralne, które szybciej obniżają pH masy zakiszanej, zapobiegając rozwójowi niepożądanych mikroorganizmów.

 

Dobór odpowiedniego zakiszacza powinien zależeć od specyficznych problemów związanych z produkcją kiszonki. Stosowanie zakiszaczy wymaga także precyzyjnej aplikacji, którą ułatwiają odpowiednie urządzenia techniczne. Mimo że konserwanty mogą znacząco poprawić jakość kiszonki, nie zastąpią one dobrych praktyk przy jej produkcji, takich jak czystość materiału, odpowiednie ubicie czy przykrycie folią.