Udostępnij
Pryszczyca to wirusowa choroba zakaźna parzystokopytnych zwierząt domowych oraz dzikich. Wywoływana jest przez wirusa należącego do rodzaju Aphtovirus.
Z powodu dużej zachorowalności uważa się ją za najgroźniejszą chorobę zwierząt gospodarskich, której pojawienie się pociąga za sobą znaczne straty. To choroba zwalczana z urzędu.
Jak objawia się pryszczyca?
Pryszczyca charakteryzuje się dużą zaraźliwością, a bydło jest gatunkiem bardzo podatnym na jej rozwój. Jest również chorobą odzwierzęcą, choć rzadko przenosi się na ludzi. Przebiega pod postacią posocznicy, z tworzeniem się charakterystycznych pęcherzy na wargach i języku, w obszarze otworów nosowych, na wymieniu i w szparze międzyracicowej.
Pryszczyca to choroba zwalczana z urzędu. Fot. Pixabay
Pęcherze po pęknięciu tworzą owrzodzenia, które goją się bez powstawania blizn. Zwierzęta mają gorączkę do 41°C, zmniejsza się też łaknienie i przeżuwanie. Chorobie towarzyszy zwiększona produkcja śliny, a podczas otwierania jamy gębowej słychać charakterystyczne cmokanie. U chorych zwierząt stwierdza się również kulawizny.
Pryszczyca charakteryzuje się dużą zaraźliwością, a bydło jest gatunkiem bardzo podatnym na jej rozwój. Jest również chorobą odzwierzęcą, choć rzadko przenosi się na ludzi.
Wynikiem rozwoju pryszczycy jest pogorszenie wydajności, m.in. zmniejszenie laktacji aż do jej zaniku. To choroba z niedużym stopniem śmiertelności, ale ze względu na to, że należy do najniebezpieczniejszych jednostek chorobowych, jest intensywnie zwalczana. Śmiertelność szacuje się na poziomie 2–3%, choć w ostrym przebiegu u młodych zwierząt stopnień ten jest znacznie wyższy (50–70% przy wystąpieniu zapalenia mięśnia sercowego). Zwalczanie odbywa się metodami administracyjnymi, określonymi w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Co powoduje pryszczycę?
Do zarażenia dochodzi w kontakcie z wydzielinami chorych zwierząt, głównie z płynem surowiczym i nabłonkiem ścian pęcherzy, a także z wydalinami oraz z wydychanym powietrzem. Należy pamiętać, że bydło jest szczególnie wrażliwe na zarażenie drogą areogenną.
W mleku krów wirus wydzielany jest na cztery dni przed pojawieniem się objawów chorobowych. Nosicielstwo wirusa może mieć w dodatku miejsce jeszcze przed pojawieniem się objawów klinicznych. Trzeba również mieć na względzie, że u bydła będącego nosicielem pryszczycy wirus utrzymuje się przez trzy lata, istnieje więc niebezpieczeństwo, że choroba pojawi się na nowo.
Bydło jest szczególnie wrażliwe na zarażenie drogą areogenną. Fot. Pixabay
Jak zapobiegać pryszczycy?
Siedliskiem wirusa jest gardło i początkowy odcinek przełyku. Zakażenie u ludzi może być jednak powodowane nie tylko przez sam kontakt z zainfekowanymi zwierzętami, ale też poprzez styczność z produktami pochodzenia zwierzęcego, z osobami przybywającymi w otoczeniu chorych zwierząt, czy nawet z ptakami i gryzoniami. Do infekcji dochodzi również przez sprzęt, z którym chore bydło miało styczność.
Chociaż nasz kraj został uznany za urzędowo wolny od pryszczycy, jest objęty monitoringiem pod kątem jej występowania. Zgodnie z Ustawą z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt w momencie podejrzenia wystąpienia pryszczycy w stadzie należy niezwłocznie zawiadomić powiatowego lekarza weterynarii. Ma to na celu wykluczenie bądź potwierdzenie wystąpienia pryszczycy.
Ubojowi poddaje się zwierzęta chore i osobniki wrażliwe podejrzane o kontakt z chorymi. Dopuszczalne jest też szczepienie i eliminacja zaszczepionych krów, które zachorowały. Konieczna jest dezynfekcja stref i przedmiotów, z którymi chore zwierzęta miały styczność. Utylizuje się zwłoki, śmieci oraz produkty pochodzenia zwierzęcego z miejsc, w których wystąpiła pryszczyca.
Dobra rada
Ubezpiecz swoje gospodarstwo! To praktyczne działanie ochroni Cię przed stratami powstałymi na skutek pojawienia się ogniska chorobowego w stadzie. Co ważne, takie zabezpieczenie obejmuje odszkodowania z tytułu zejścia zwierząt, uboju z konieczności oraz spowodowane przez blokadę gospodarstwa z powodu pojawienia się choroby.
