Udostępnij
Oprócz zaburzeń metabolicznych i mastitis, głównym powodem strat w hodowli bydła mlecznego są wielokrotne inseminacje krów.
Każdy powtórzony zabieg to wydatek dla gospodarstwa, który nie gwarantuje występowania ciąży, a znacząco zwiększa koszty produkcji mleka. Ponadto, stwarza ryzyko uzyskania mniejszej liczby cieląt w ciągu roku, co może przyczynić się do niedoboru jałowic niezbędnych do remontu stada.
Każdy powtórzony zabieg inseminacji to wydatek dla gospodarstwa, który nie gwarantuje występowania ciąży, a znacząco zwiększa koszty produkcji mleka. Fot. Josera
Niepowodzenia w inseminacji krów – przyczyny i rozpoznanie
Chociaż przyczyn wielokrotnych inseminacji może być wiele, to generalnie wyróżniamy trzy grupy czynników. Pierwszą stanowi nieprawidłowa technika i czas unasieniania. W tym przypadku, decydujący wpływ wywiera wiedza oraz doświadczenie osoby przeprowadzającej zabieg. Oczywiście, wykonać go może każdy posiadający stosowne uprawnienia, niemniej jednak lepsze efekty można uzyskać korzystając z pomocy lekarza weterynarii. Niektóre krowy pomimo objawów wskazujących na gotowość do krycia, znajdują się w fazie mocno poprzedzającej owulację. Deponowanie nasienia w takiej sytuacji bez uprzedniego badania ultrasonograficznego lub palpacyjnego może uniemożliwić zapłodnienie.
Inseminacja krów a jakość nasienia
Do kolejnej grupy zaliczamy jakość nasienia oraz czas i temperaturę jego rozmrażania. Każdy hodowca powinien kupować nasienie z pewnych i sprawdzonych źródeł, które w razie konieczności będą w stanie poświadczyć jego pochodzenie i wartość certyfikatem. Nie bez znaczenia pozostaje przechowywanie nasienia. Od momentu produkcji, powinno być przez cały czas utrzymywane w kontenerze z ciekłym azotem, a dopiero przed wykonaniem unasieniania umieszczone w rozmrażarce z termostatem (temp. 37°C). Niestety, często dochodzi do przypadków zbyt gwałtownego rozmrażania nasienia lub zbyt długiego przetrzymywania jego porcji poza kontenerem. Takie postępowanie może zmniejszyć żywotność plemników, a tym samym zwiększyć ryzyko niepowodzeń w inseminacji krów.
Wpływ zdrowia krowy na skuteczność inseminacji
Na brak skuteczności inseminacji wskazują objawy rujowe u krów pomiędzy 18. a 24. dniem od daty wykonania ostatniego zabiegu. Fot. Pixabay
Z kolei, do trzeciej grupy przyczyn należy stan zdrowia krowy. Przy tej kwestii pamiętajmy, że przebyte lub obecne choroby mogą prowadzić do dysfunkcji jajników, występowania nieregularnych rui i owulacji, a w sytuacji skutecznego zapłodnienia utrudniać proces implantacji zarodka. Na brak skuteczności inseminacji wskazują objawy rujowe u krów pomiędzy 18. a 24. dniem od daty wykonania ostatniego zabiegu. Nie jest to jednak jedyna metoda rozpoznania nieprawidłowości. U wielu krów brak ciąży stwierdza się dopiero na podstawie badania kontrolnego. Oczywiście, powodem tak późnego zdiagnozowania problemu mogą być cysty jajnikowe (dają fałszywy obraz ciąży) lub późna śmierć zarodkowa (3–4 tydzień).
Każdy powtórzony zabieg to wydatek dla gospodarstwa, który nie gwarantuje występowania ciąży, a znacząco zwiększa koszty produkcji mleka. Ponadto, stwarza ryzyko uzyskania mniejszej liczby cieląt w ciągu roku, co może przyczynić się do niedoboru jałowic niezbędnych do remontu stada
Brak ciąży po wielokrotnych inseminacjach krowy – co można zrobić?
Jeżeli po 3 tygodniach od inseminacji krowy wykazują wyraźne objawy rujowe, to należy przystąpić do powtórzenia zabiegu. Warto jednak przed jego wykonaniem przeprowadzić badanie diagnostyczne metodą USG lub per rectum (palpacyjne). Takie postępowanie pozwala wykluczyć ewentualne zaburzenia funkcjonowania układu rozrodczego oraz ustalić optymalny czas unasieniania. Co więcej, u krów „problemowych” zaleca się dodatkowe badanie po 10–12 godzinach od inseminacji. Dlaczego? Często zdarza się, że pomimo skrupulatnych wyliczeń, owulacja może być opóźniona. Świadczy o tym obecność pęcherzyka na jajniku. W takiej sytuacji, powinno się wykonać reinseminację. Co jednak z krowami, u których brak ciąży nie jest manifestowany rują? Zwykle o dalszym postępowaniu decyduje stan zdrowia zwierzęcia oraz kwestie finansowe. Jeśli rokowania są dobre, można zastosować leczenie farmakologiczne. W ciężkich przypadkach, rozsądnym działaniem jest eliminacja krów ze stada.
