
Udostępnij
Kulawizny to dysfunkcja powszechnie występująca w stadach bydła mlecznego, powstająca z powodu zmian chorobowych w obrębie kończyn. Wiążą się one ze znacznymi stratami ekonomicznymi.
Co powoduje kulawizny?
Schorzenia racic mogą rozwijać się w związku z zaniedbaniami ich regularnej korekcji racic. Przerośnięta przednia część rogu puszki racicowej zagina się ku górze, natomiast boki racic wyginają się ku dołowi – powstała w ten sposób podeszwa powoduje załamanie osi pęcinowo-racicowej, ponieważ ciężar zwierzęcia nie rozkłada się równomiernie i przeciąża opuszkę wykształconą z miękkiego rogu. Na skutek takiego niewłaściwego obciążenia kończyn poruszanie się jest utrudnione. W wyniku przeciążenia ścięgien i stawów dochodzi do ich urazów, a także stanów zapalnych kości oraz stawu racicznego. Przerośnięty róg racicowy powoduje również ból wynikający ze wzrostu naprężenia tkanek. Jest on też bardziej narażony na pękanie, co stwarza warunki do wnikania bakterii i rozwoju zakażeń.
Korekcja racic
Nieregularna korekcja racic i powstające przez to kulawizny bezpośrednio przyczyniają się do pogorszenia potencjału produkcyjnego stada. Zwierzęta ze schorzeniami kończyn odczuwają ból, przez co zmniejsza się pobieranie paszy, co z kolei może prowadzić do powstawania różnych schorzeń, m.in. metabolicznych.
Finalnie dochodzi do pogorszenia wydajności, problemów w rozrodzie, a w konsekwencji do przedwczesnego brakowania krów. Podaje się, że schorzenia kończyn są, podobnie jak mastitis oraz choroby na tle metabolicznym, częstym powodem zmniejszenia laktacji i jakości mleka.
Powstawanie schorzeń racic jest zależne zarówno od czynników genetycznych, jak i pozagenetycznych. Niektóre krowy są bowiem bardziej podatne na problemy z kończynami, np. w powodu mniej wytrzymałego rogu racicznego. Również źle zbilansowana pod względem mineralno-witaminowym dawka pokarmowa przyczynia się do rozwoju choroby. Na pojawienie się kulawizn bardziej podatne są ponadto zwierzęta z chorobami metabolicznymi (kwasica żwacza) lub przebywające w nieodpowiednich warunkach zoohigienicznych (zaniedbane, brudne stanowiska dla krów).
Jak zapobiegać kulawiznom?
Jedną z podstaw utrzymania kończyn w dobrej formie jest pielęgnacja zwierząt i ich otoczenia. Powinna ona dotyczyć zwierzęcia całościowo, jednak najważniejszym zabiegiem w profilaktyce kulawizn jest korekcja racic (co ważne, regularna!), polegająca na przywróceniu im ich wyjściowego kształtu. Musimy bowiem pamiętać, że przy większych możliwościach ruchu krów racice w naturalny sposób ścierają się samoczynnie, jednakże z powodu różnych systemów utrzymania i ograniczonej powierzchni do poruszania się zwierząt możliwości takiego ścierania się są zmniejszone. Nie możemy także zapominać, że miesięczny przyrost rogu racicy to ok. 9 mm, dlatego konieczne jest przeprowadzanie korekcji dwa razy w roku oraz stałe sprawdzanie ich stanu, a w razie konieczności dokonywanie trzeciej korekcji racic. Zaleca się przeprowadzanie tego zabiegu przed zasuszeniem i po pierwszej laktacji.
Dobra rada!
Korekcja racic musi być wykonywana przez wykwalifikowaną osobę wyposażoną we właściwy sprzęt. Unieruchomione w poskromiu zwierzę powinno być obsługiwane w taki sposób, by towarzyszący korekcji stres był jak najmniejszy.
Zadbaj o czystość i komfort krów w oborze. Wykonuj korekcję racic minimum 2 razy do roku.
Zobacz kartę edukacyjną i zadbaj o korekcję racic w swoim stadzie!